Bức tranh năng lượng toàn cầu hiện đan xen bởi những gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, những bệnh dịch, bít tất tay địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuộc xung đột Nga- Ukraine… sở hữu thể làm cho cái chảy năng lượng thế giới đổi hướng.

Trong ấy, năng lượng tái hiện là “sắc nóng” đang thu hút sự quan tâm của dư luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học cũng như các nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi trong khoảng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo đang trở nên thiên hướng quan trọng tại phổ biến đất nước trên toàn cầu, là chìa khóa để khắc phục cuộc khủng hoảng khí hậu đồng thời đảm bảo phát triển kinh tế bền vững.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, tỉnh giấc Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo khái niệm của liên hiệp quốc, năng lượng tái hiện là năng lượng mang xuất xứ trong khoảng tự dưng, tốc độ bổ sung mau lẹ hơn tốc độ tiêu thụ. chả hạn, ánh sáng mặt trời và gió là các nguồn được bổ sung liên tục. những nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn sở hữu xung quanh ta. cung cấp năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải rẻ hơn đa dạng so với việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

doanh nghiệp nghiên cứu và kỹ thuật TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái tạo, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đó, năng lượng tái hiện đến từ những nguồn hoặc những thời kỳ được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là những nguồn không thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là tới từ các nguồn ngẫu nhiên.

doanh nghiệp TWI cho rằng không phải toàn bộ cái năng lượng tái tạo đều đích thực sạch hoặc xanh hoàn toàn. chẳng hạn, 1 số nguồn thủy điện với thể làm không gian sống khi không bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái tạo thành sáu loại: năng lượng sinh học mang căn do trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt sở hữu nguồn cội từ thời kỳ sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái tạo có thể được tiếp cận từ đa dạng hướng khác nhau, nhưng điểm chung của những định nghĩa cho rằng năng lượng tái hiện tới từ các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tiếp và gần như chơi cạn kiệt.

Sự dịch chuyển thế tất

Trên thực tiễn, năng lượng hóa thạch hiện được sử dụng phổ quát nhất, trong khoảng lâu đã như một phần không thể thiếu đối có hoạt động kinh tế và xã hội. ngoài ra, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch có giới hạn, khi mà dân số và nhu chuồng tiêu thụ năng lượng của toàn cầu liên tiếp gia nâng cao. tuy nhiên, việc khai thác, phân phối và dùng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra phổ thông ảnh hưởng xấu đối mang môi trường.

Trong bối cảnh đấy, năng lượng tái tạo từ gió, mặt trời… có thể giải quyết cả 2 vấn đề trên với nguồn cung rất nhiều vô tận và thân thiện môi trường. Điện phân phối từ nguồn năng lượng tái tạo này cũng với giá khó khăn hơn những nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ quát việc làm. mang các đặc trưng trên, xu thế vững mạnh năng lượng tái hiện với thể khiến cho bản đồ năng lượng thế giới được “vẽ lại”, thay đổi đáng kể trong các năm tới.

Theo Báo cáo Năng lượng tái tạo 2021 – phân tách và dự báo đến năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái hiện thế giới ước tính đạt 8300 TWh năm 2021, nâng cao khoảng 8% so với cộng kỳ năm trước và đánh dấu mức tăng hàng năm cao nhất diễn ra từ 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng hai phần ba mức phát triển năng lượng tái hiện. Công suất điện tái tạo được cho rằng sẽ tăng tốc trong giai đoạn dự đoán của Thống kê IEA, chiếm sắp 95% mức tăng công suất điện toàn cầu tới năm 2026.

từ năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái hiện dự báo đạt làng nhàng 305 GW/năm đối mang kịch bản cơ sở vật chất, sở hữu thể đạt 380 GW/năm đối sở hữu kịch bản vững mạnh. tuy nhiên, để toàn cầu với thể đạt phát thải ròng vào năm 2050, tăng trưởng công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần nâng cao hơn 80% so với kịch bản vững mạnh đó.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả quốc gia cần nâng cao tốc hơn nữa trong việc đeo đuổi thiên hướng năng lượng tái tạo, quyết tâm hơn nữa để giải quyết những trắc trở về chính sách, thực thi cũng như nâng các cam kết khí hậu.

xu thế trên toàn cầu

Dẫn đầu cuộc đua lớn mạnh trong ngành năng lượng tái tạo là Trung Quốc – chiếm gần một nửa mức lớn mạnh thế giới về năng lượng tái tạo, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này đã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở rộng trên toàn thế giới.

Là đất nước phát thải khí nhà kính hàng đầu và dân phần nhiều nhất toàn cầu, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo với ý nghĩa đáng đề cập đối có chỉ tiêu khí hậu của thế giới khái quát.

Tháng 10/2021, nước này ban hành chỉ dẫn đeo đuổi chỉ tiêu đạt mức phát thải cực điểm đến 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt mục tiêu nâng cao dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng không hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn tới những mục tiêu trong khoảng thời gian dài mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, nâng cao trong khoảng 530 GW năm 2020.

có EU, bằng phương pháp theo đuổi thiên hướng nâng cao tỷ lệ những nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả quốc gia EU mang thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập cảng từ Nga cũng như thay thế những nguồn nhiên liệu hóa thạch đang trở thành đắt đỏ.

các nước thành viên EU được đề nghị thiết lập kế hoạch năng lượng và khí hậu đất nước (NECP) cho thời kỳ 10 năm từ năm 2021-2030, nhằm thúc đẩy chỉ tiêu của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái khoán lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái phiếu lớn nhất trong khoảng trước cho tới hiện tại ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU sở hữu mục đích tương trợ những nước thành viên bình phục kinh tế hậu đại dịch, xây dựng châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và linh hoạt hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cộng 800 tỷ Euro từ thị trường vốn giai đoạn 2021-2026, trong đấy góp một phần vào tài trợ năng lượng tái hiện.

mang vị thế là một trong những đất nước hàng đầu toàn cầu về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp diễn theo đuổi những tiêu chí đầy tham vẳng và thực thi các chính sách hỗ trợ vững mạnh năng lượng tái tạo lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại mang ký hợp đồng Paris ngay sau lúc nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so mang mức của năm 2005, tăng gấp đôi so với mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời với thể chiếm đến 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, tăng so với mức ngày nay chỉ là 3%.

Mỹ đặt chỉ tiêu phân phối 30 GW điện gió vào năm 2030, phát triển thành nền móng trong chiến lược đối phó với vấn đề hot lên thế giới, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng nghìn việc làm cho.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các cơ sở năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là cuộc đấu thầu lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi trước tiên dưới thời Tổng thống Biden.

tới tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật sản xuất quốc phòng (DPA), đẩy nhanh quá trình sản xuất công nghệ năng lượng sạch trong nước, cho thấy phấn đấu của Mỹ trong việc theo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp tục thúc giục Quốc hội Mỹ phê duyệt giảm thuế và những khoản đầu tư bổ sung nhằm tăng tốc thời kỳ cung ứng cũng như khai triển năng lượng sạch tại nước này.

các cam kết về khí hậu và khuynh hướng năng lượng tái hiện tại tất cả quốc gia trên đã ảnh hưởng đáng đề cập đến sự chuyển dịch trong bức tranh năng lượng toàn cầu đại quát và Việt Nam nhắc riêng.

thời kì qua, ngành năng lượng tái tạo của Việt Nam đã ghi nhận các bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước các cơ hội to để đón đầu xu thế chuyển dịch sang năng lượng tái tạo. với những định hướng hỗ trợ trong khoảng chính phủ, cố gắng tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm từ tất cả các nước đi trước sẽ là những động lực quan yếu để Việt Nam mang thể lớn mạnh thấp nguồn năng lượng tái hiện của mình, thay đổi bức tranh năng lượng đất nước theo hướng hăng hái hơn nữa.